Исламдық қаржы
Исламдық қаржы дегеніміз не?
Исламдық қаржы - бұл шариғат (ислам құқығы) ережелеріне сәйкес келетін ақшаны басқарудың этикалық тәсілі. Мұнда пайыздар (риба), алыпсатарлық (гарар) және жасырын шарттар жоқ. Оның орнына - әділеттілік, ашықтық және әрбір шешім үшін жауапкершілік.
Барлық өнімдер екі жақтың да мүдделерін қорғайтын Шариғат нормалары - ислам құқығына сәйкес келеді.
Біз үшін қызметтерді ұсыну ғана емес, оны адал, түсінікті және сіздің құндылықтарыңызға сәйкес жасау маңызды.
Исламдық қаржының дәстүрліден айырмашылығы неде?
Исламдық қаржы пайыздарға жол бермейтіндігімен ерекшеленеді — ақша өздігінен "ақша жасай" алмайды. Оның орнына сауда, жалдау немесе серіктестік қолданылады, мұнда екі тарап та жауап береді және нәтижені бөліседі.
Алкоголь, құмар ойындар немесе темекі сияқты этикалық емес салалар мен харам салаларына алыпсатарлық пен инвестициялауға тыйым салынады. Барлығы адалдыққа, ашықтыққа және нақты пайдаға — Шариғат нормаларына толық сәйкестікке негізделген.
негізгі мақсаттары
Әділдік
жауапкершілік пен тәуекелдерді көтереді
Айқындық
ашық және түсінікті
Нақты экономика
қызметтерге және жобаларға бағытталған
қағидаттары
Рибаға (пайызға) тыйым салу
Табыс тек нақты операциялардан.
Гарарға тыйым салу
(белгісіздік және алыпсатарлық)
немесе күмәнді мәмілелер алынып тасталады.
Харам қызметтерге тыйым салу
тек халал секторларда: алкогольсіз, құмар ойындарсыз,
темекісіз және т. б.
Пайда мен
шығынды бөлу
Табыс пен шығын тараптар
арасында бөлінеді-адал
және айқын.
Нақты экономикаға
негізделу
исламдық қаржы
Исламдық қаржыландыру секторы жаһандық қаржы
жүйесінде ең жылдам дамушы сала болып қала беруде:
- ZAMAN bank тұрақты өсімді көрсетіп отыр - 2024 жылы Банктің айналымы $5 млрд құрады;
- 01.07.2025 жылға банктің кірістілігі 4,1 млрд теңгені құрады;
- 2024 жылдың қорытындысы бойынша ZAMAN bank салымдар өсімі бойынша көшбасшы болды:
— заңды тұлғалар бойынша 275% - ға 13,1 млрд теңгеге дейін
— жеке тұлғалар бюойынша 169% - ға 346,6 млн теңгеге дейін
Риба
Исламда тыйым салынған пайыздық пайда. Қарыз арқылы алынған еңбексіз және тәуекелсіз табыстың кез келген түрі әділетсіз және харам болып саналады.
Гарар
Мәмілелердегі белгісіздік пен алыпсатарлық. Түсініксіз шарттармен, тәуекелдермен немесе нәтижелермен (мысалы, құмар ойындар немесе "соқыр" сауда) мәмілелер жасауға тыйым салынады.
Мурабаха
Үстемемен сату: банк тауарды сатып алады және келісілген маржамен клиентке қайта сатады. Тұтынушылық несиеге балама ретінде қолданылады.
Мудараба
Бір тарап капиталды, ал екінші тарап басқару мен еңбекті қамтамасыз ететін серіктестік нысаны. Пайда келісім бойынша бөлінеді, шығындарды тек инвестор көтереді.
ИҚҚК (исламдық қаржыландыру қағидаттары жөніндегі кеңес, Шариғат кеңесі)
Өнімдер мен қызметтердің шариғат нормаларына сәйкестігін тексеретін ислам ғалымдарының тобы. Олардың мақұлдауынсыз өнімді халал деп санауға болмайды.
Ижара
Мүлікті немесе жабдықты жалға алу. Банк иесі болып қалады, клиент жалдау төлемдерін төлейді және соңында активті сатып ала алады. Харам - исламда тыйым салынған барлық нәрсе: алкоголь, құмар ойындар, шошқа еті, порнография және т. б. Харам қызметіне байланысты инвестициялар немесе кірістер жол берілмейді деп саналады.
Халал
Шариғат рұқсат еткен нәрсе. Исламдық қаржыда бұл келесіні білдіреді: нақты экономиканы қолдаумен пайызсыз, алыпсатарлықсыз, шынайы мәмілелер.
Зекет
Мұсылманның мүлкін міндетті түрде тазарту: мұқтаж жандарға көмектесу үшін жыл сайынғы қайырымдылық (әдетте 2,5%). Әлеуметтік әділеттілікпен байланысты.
Ислам банкингіндегі үстеме классикалық банктегі пайыздық мөлшерлемемен бірдей емес. Ол бір рет белгіленеді және инфляцияға, нарықтық мөлшерлемелердің өзгеруіне немесе басқа экономикалық факторларға қарамастан, Шарттың бүкіл мерзімі ішінде тұрақты болып қалады.
Үстеме бұл банктің сауда мәмілесінен түскен пайдасын білдіретін алдын-ала келісілген сома. Біздің өнімдерімізде оны пайыздық формулалар арқылы есептеуге болады, бұл есептеудің ыңғайлы математикалық құралы ғана, бірақ рибаға тыйым салмайды.
Біз айқындық қағидаты бойынша жұмыс істейміз. Клиент басынан бастап төленетін жиынтық соманы біледі. Біздің өнімдерде жасырын төлемдер, сақтандыру немесе басқа қосымша төлемдер жоқ. Үстеме алдын-ала белгіленеді және келісіледі, бұл әділ исламдық қаржыландыру қағидаттарына сәйкес келеді.
«Артық төлем» сөзі дәстүрлі банкингтен келген. Исламдық қаржыландыруда артық төлемге ұқсайтын нәрсе сауда мәмілесінің бөлігі - клиент басынан бастап білетін бекітілген үстеме болып табылады.
Сайттағы калькулятор сіздің мүмкіндіктеріңізді алдын-ала бағалау үшін болжамды есептеуді ұсынады. Төлемдердің жиынтық сомасы шартты рәсімдеу кезінде, қаржыландырудың нақты басталу күні және әр айдағы күндер саны ескерілген кезде белгілі болады.
Біз кез келген сәйкессіздіктерді азайту үшін бастапқы кезеңде дәлірек есептеуді қамтамасыз ететін жаңа калькулятор мәселесімен жұмыстанып жатырмыз.